Od kilku tygodni jednym z popularniejszych nazwisk w naszej wsi jest Franciszka Powalska. We wrześniu w Wiejskim Domu Kultury odbyła się promocja książki Katarzyny Szturmowskiej pt: „Jeszcze zaświeci słoneczko” poświęconej twórczości poetki. Natomiast 25 października nadano Publicznej Bibliotece w Pinczynie imię Franciszki Powalskiej. Kim była ta niezwykła kobieta, o której tak ostatnio głośno?

Franciszka Powalska z.d. Szramka urodziła się 9 marca 1884 roku w Konarzynach, nieopodal Starej Kiszewy. Przez prawie całe swoje życie mieszkała w Pinczynie. Jej dzieciństwo przypadło na okrutne czasy zaborów. W swoim „Pamiętniku” poetka wspomina, że język polski był językiem zakazanym, za jego używanie ludzie byli srogo karani. W domu u Szramków bardzo dbano, aby dzieci mówiły po polsku i znały rodzimą kulturę. Wieczorami ojciec Franciszki uczył je ojczystego języka. Natomiast poetka samodzielnie czytała wielkie dzieła: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Krzyżacy”.
W 1898 roku wyjechała za chlebem do Niemiec, tam pracowała kilka lat. W ten sposób pomagała rodzicom. Po powrocie do kraju wyszła za mąż za Franciszka Powalskiego. Jak sama wyznała nie był to związek zawarty z miłości, a z litości. Jej mąż był od niej o 1.5 roku młodszy. Ojciec Powalskiego był inwalidą, matka już nie żyła. Miał on jeszcze dwie młodsze siostry, którymi należało się zająć. Przez wiele lat matkowała im właśnie Franciszka. Pomimo początkowego braku miłości byli zgodnym i szanującym się małżeństwem. Urodziło im się dziewięcioro dzieci.
Franciszka Powalska owdowiała w 1948 roku. Przeżyła I i II wojnę światową. W tym czasie ciężko pracowała na gospodarstwie. Była kobietą bardzo religijną.
Często, aby umilić sobie czas przy pracy, układała wierszyki, piosenki opowiadające o codziennym życiu na wsi. Swoje życie i twórczość spisała w „Moim pamiętniku”, w 1964 roku. Został on napisany w gwarze stosowanej w Pinczynie i okolicy.
Franciszka Powalska zmarła 30 grudnia 1970 roku.

Na uroczystość nadania bibliotece imienia Franciszki Powalskiej przybyli, m.in.: senator RP Andrzej Grzyb, profesor Maria Pająkowska –Kensik, profesor Tadeusz Linkner, wójt Gminy Zblewo Krzysztof Trawicki , proboszcz ks.Mieczysław Bizoń, samorządowcy, dyrektorzy szkół i przedszkoli z terenu naszej gminy oraz rodzina Franciszki Powalskiej. Gości chlebem i sola witali uczniowie z zespołu pieśni i tańca Brzady. Następnie po symbolicznym przecięciu wstęgi i poświęceniu pomieszczeń nowo otwartej biblioteki , goście udali się do sali WDK, gdzie obejrzeli krótką część artystyczną w wykonaniu uczniów Zespołu Kształcenia i Wychowania w Pinczynie. Na scenie panował swojski klimat. Część sali została zamieniona na izbę sprzed pięćdziesięciu laty, w której królowała sama Franciszka Powalska. W tą rolę wcieliła się Klaudia Drawska, która rewelacyjnie zagrała poetkę. Przedstawiono również „Legendę o diabelskim kamieniu” autorstwa pani Anny Juraszewskiej. Nie zabrakło także tańczących Brzadów. Uczniowie po swym występie otrzymali gromkie brawa. Przedstawienie to przygotowały panie Justyna Szarkowska, Elżbieta Prześrut-Prądzińska oraz pan Wojciech Gdaniec.
Na pewno cieszy to, że pamięć o tak niezwykłych mieszkańcach naszej wsi wciąż żyje. A dzięki takim inicjatywom o Franciszce Powalskiej pamiętać będą kolejne pokolenia.
Elzbieta Prześrut-Prądzińska
Justyna Szarkowska