14 maja o godzinie 10.00 w Gminnym Ośrodku Kultury w Zblewie rozpoczęły się obchody pięciolecia nadania imienia poetki ,Małgorzaty Hillar Gminnej Bibliotece oraz Gminnemu Ośrodkowi Kultury. Również w czasie tej uroczystości odbył się IV Gminny Konkurs Recytatorski Poezji Małgorzaty Hillar. Gospodarzami tej imprezy byli: wójt Gminy Zblewo reprezentowany przez sekretarza gminy pana Daniela Szpręgę, dyrektor Zespołu Kształcenia i Wychowania w Pinczynie pani Iwona Loroch oraz kierownik Gminnej Biblioteki im.M.Hillar w Zblewie pani Emilia Bielska.
Na tę uroczystość przybyli: przedstawiciel Starostwa Powiatowego Stefan Galiński, prof.Maria Pająkowska – Kensik, Ryszard Szwoch, Ryszard Jasiński, przewodniczący Rady Gminy Leszek Burczyk, dyrektorzy placówek oświatowych z terenu gminy oraz radni.
Uroczystość rozpoczął montaż słowno-muzyczny przygotowany przez uczniów i nauczycieli szkoły w Pinczynie- pania Justynę Szarkowską, panią Elżbietę Prześrut-Prądzińską oraz pana Wojciecha Gdańca. Opowiadał o niełatwym życiu poetki. W Małgorzatę Hillar wcieliła się Sandra Kurszewska, która jako duch odwiedziła dawne miejsce zamieszkania i snuła opowieść o swym życiu, przeplataną wierszami i piosenkami. Za sprawą twórców przedstawienia przenieśliśmy się do parku pełnego kwitnących jabłoni i oświetlonego płonącymi świecami.
Imprezę poprowadziła Elżbieta Prześrut-Prądzińska. Tuż po przedstawieniu głos zabrał sekretarz gminy, który w kilku słowach podkreślił wagę obchodów rocznicowych. Następnie gospodarze uroczystości złożyli kwiaty pod tablicą Małgorzaty Hillar. Należy podkreślić, że 30 maja br. minie 20-sta rocznica śmierci poetki.
Następnie rozpoczął się się IV Gminny Konkurs Recytatorski Poezji Małgorzaty Hillar. Na scenie niełatwe wiersze poetki recytowało 15 gimnazjalistów z terenu gminy Zblewo. Tuż przed rozpoczęciem uroczystości uczestnicy konkursu wzięli udział w warsztatach recytatorskich, które poprowadził pan Ryszard Jasiński, aktor Teatru Wybrzeże w Gdańsku.
Organizatorzy w tym roku do jury zaprosili - profesor Uniwersytetu im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy panią Marię Pająkowską- Kensik, wybitną znawczynię dziedzictwa kulturowego Kociewia, a także językoznawcę.
Przewodniczącym jury był pan Ryszard Jasiński, aktor Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Przez wiele lat związany był z Teatrem Starym w Krakowie . Można było go zobaczyć w takich filmach i serialach jak: „Śmierć jak kromka chleba”, „Boża podszewka”, „Świat według Kiepskich”. „39 i pół”, czy w programie telewizyjnym „Spotkania z balladą”.
Kolejnym członkiem jury był pan Ryszard Szwoch, wieloletni nauczyciel języka polskiego w I LO w Starogardzie Gdańskim, propagator kultury i badacz dziejów Kociewia.
Po wysłuchaniu wszystkich uczestników konkursu jury udało się na obrady, a na scenie wystąpił teatr Kuźnia Bracka, który zaprezentował utwory ze spektaklu„Między słowem a ścianą” poświęconego poetce.
Następnie przewodniczący jury, pan Ryszard Jasiński wyczytał laureatów konkursu. I miejsce zajęła uczennica ZSP w Zblewie Beata Zagórska, II miejsce Natalia Jaworańska ze szkoły w Bytoni ,natomiast III Marcin Wojak ze Zblewa. Jury przyznało dwa wyróżnienia Agacie Piekutowskiej z ZKiW w Pinczynie oraz Julii Zimnak z ZSP w Bytoni . Ryszard Jasiński zachwycony był recytacją gimnazjalistów, zaznaczył, że wybór był trudny, a poziom uczestników wyrównany. Nagrody wręczyli gospodarze uroczystości- pani Iwona Loroch, pani Emilia Bielska oraz pan Daniel Szpręga.
Nagrody ufundowała Gminna Biblioteka im.M.Hillar, która od wielu lat wspiera szkołę w Pinczynie przy organizacji tego konkursu. Za co bardzo dziękujemy pani Emilii Bielskiej. W tym roku również wsparł nasz konkurs Bank Spółdzielczy w Zblewie.
Być może są jeszcze osoby, które nie do końca orientują się jaki jest związek tej wybitnej poetki z naszą Małą Ojczyzną.
Otóż Małgorzata Hillar tak naprawdę nazywała się Janina Hillar, przyszła na świat w 19 sierpnia 1926 roku w Piesienicy. Swoją przygodę z poezją rozpoczęła wcześnie. Jej pierwsze wiersze powstały w latach 30-tych ubiegłego wieku. Podpisywała je imieniem Małgorzata i tak już zostało. Debiutowała w 1955roku wierszem „Słowa”, natomiast jej debiutancki tomik „Gliniany dzbanek” ukazał się dwa lata później. Kolejne jej tomiki wierszy to: „Prośba do macierzanki, „Krople słońca” „Czekając na Dawida”, „Gotowość do zmartwychwstania”.
Krytycy nazywali Małgorzatę Hillar „wnuczką Różewicza”, „Małgorzatą w Krainie Czarów.”. O jej poezji mówili, że jest prosta, plastyczna i sentymentalna. Głównym tematem jej wierszy była miłość między kobietą a mężczyzną. Zwykle rozgrywająca się na tle przyrody, na którą krytycy nie zwracali zbytniej uwagi, mówili jedynie, że jest przyrodniczo wrażliwa. Dopiero prof. Tadeusz Linkner w swej książce poświęcił przyrodzie więcej uwagi oraz dostrzegł jej powiązania z miejscem urodzenia. Okazało się, że śladów Piesienicy w jej utworach jest sporo.
Ten kto orientuje się w topografii tego miejsca bez trudu odnajdzie je w poezji Hillar. Poetka nigdy nie powiedziała, że jest z Kociewia, mówiła tylko, że pochodzi ze wsi. Wyłącznie do swego pochodzenia przyznała się w wierszach pisanych jako mała dziewczynka. Jednak obraz dzieciństwa zawarła w swych utworach I tak w jej wierszach pojawiają się kwiaty, które po dzień dzisiejszy możemy odnaleźć w przydomowych ogródkach i na łąkach- macierzanka, słoneczniki, wrzosy, narcyzy, czy krokusy. W jednym z wierszy wspomina jak w czasach dzieciństwa szukała śladów wiosny pod kamieniem, gdzie co roku wyrastał krokus.
Odnajdziemy także miejsca zapamiętane z dzieciństwa- przydrożną kapliczkę, do której często przychodziła i modliła się. Mała Janina pisała swe pierwsze wiersze na wieży i spisywała w niebieskim zeszyciku otrzymanym od mamy. Tam też z tęsknotą spoglądała na kościół w Pinczynie, do którego uwielbiała jeździć i modlić się.
W jej poezji odnajdziemy także zwierzęta charakterystyczne dla kociewskiej wsi- sowę, nietoperza, psa, kozy, gęsi, jaskółki. Hillar w swych wierszach mówi o wszystkim, co można spotkać na wsi i czym zainteresowałoby się dziecko, a to przecież codziennie spotykała w Piesienicy.
Dopełnieniem krajobrazu tej wsi w jej poezji są pojawiający się Cyganie- w barwnych strojach, krzykliwi, trzymający się razem- tak odmienni od mieszkańców, że zwracają uwagę małej dziewczynki, która ich zapamiętała i przeniosła do swej poezji.
Jeśli przyjrzymy się językowi jej wierszy, nie odnajdziemy gwary, która wskazywałaby na pochodzenie. Ale tego Hillar nie potrzebowała, gdyż słowem namalowała pejzaż Piesienicy.
W swym życiu Małgorzata Hillar bardzo kochała i bardzo cierpiała. Miłość z cierpieniem przeplatały się. Wyszła za mąż za Zbigniewa Bieńkowskiego z wielkiej miłości, urodziła mu syna Dawida. Jednak szczęście nie trwało długo, mąż zostawił ją dla innej. Za zasłoną wierszy skrywała strach przed samotnością i potrzebę emocjonalnego bezpieczeństwa. Żyła jakby z dala od realnego świata, czując ból i odrzucenie. Odeszła nagle, 30 maja 1995 roku.

Wisława Szymborska powiedziała kiedyś, że „ Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci”. Pamięć o Małgorzacie Hillar, jak widzimy, za sprawą wielu ludzi wciąż żyje na terenie naszej gminy i oby żyła jak najdłużej!




Elżbieta Prześrut-Prądzińska



Album zdjęć