Kiedy si wypeniy dni
I przyszo zgin latem,
Prosto, do nieba, czwrkami szli,
onierze z Westerplatte.
K. I. Gaczyski „Pie o onierzach z Westerplatte"
Westerplatte to pwysep w Gdasku, przy ujciu Martwej Wisy. W latach 1926-39 Wojskowa Skadnica Tranzytowa, ktrej obrona we wrzeniu 1939 staa si jednym z najbardziej znanych symboli polskiego oporu. Walczya samotnie, jedynie rda niemieckie podaj o ataku ywych torped na stanowiska ostrzeliwujce Westerplatte z Nowego Portu.
25 VIII 1939 przyby do Gdaska pod pretekstem "wizyty kurtuazyjnej" niemiecki pancernik Schleswig-Holstein ; 1 IX o godz. 4.45 otworzy on na Westerplatte ogie z 19 dzia kalibru od 88 do 280 mm, rozpoczynajc tym II wojn.
Jednoczenie zaog Westerplatte zaatakowaa kompania SS "Danziger-Heimwehr" i kompania piechoty morskiej z pancernika. Atak ten i trzy nastpne, poprzedzone skoncentrowanym ogniem artylerii pancernika oraz baterii cikiej artylerii (w tym baterii haubic 210 mm)i nalotami samolotw nurkujcych (eskadra stukasw; od 4 IX ostrzeliway Westerplatte rwnie 2 torpedowce).
6 i 7 IX Niemcy usiowali podpali las rop, podwiezion drezynami w cysternach. Nastpnie cignli do walki nowe oddziay (szkolny batalion saperw, oddziay Schutzpolizei i inne formacje), uzyskujc prawie dwudziestokrotn przewag liczebn. cznie w walkach o Westerplatte wzio udzia ok. 3400 onierzy niemieckich wyposaonych w 65 dzia rnego kalibru, ponad 100 km, znaczn liczb lekkich modzierzy i miotaczy ognia.
7 IX o godzinie 10.15 po nieprzerwanej 7-dniowej walce bohaterska zaoga Westerplatte skapitulowaa. Podczas walk o Westerplatte straty niemieckie wyniosy: ok. 300-400 zabitych i rannych. Straty polskie: 15 polegych oraz 50 rannych i kontuzjowanych.
Obrocy Westerplatte przez 7 dni wizali znaczne siy niemieckie. Przekazywana przez polskie radio wiadomo, e "Westerplatte jeszcze si broni", podtrzymywaa na duchu walczce wojska polskie.
